Het Jaar van de das

Het gaat goed met de das! Het zoogdier met de markante koptekening werd 50 jaar geleden nog ernstig bedreigd in Nederland, maar dankzij een geslaagde reddingsoperatie zijn de aantallen flink toegenomen. “Het gaat inderdaad erg goed met de das, op verschillende fronten is er sprake van uitbreiding” stelt dassenkenner Hans Vink.

Rijk van Nijmegen
Vink werkt als Senior medewerker bibliotheek en documentatie bij Staatsbosbeheer in Driebergen en kijkt in zijn vrije tijd al sinds 1975 intensief naar dassen. “Mijn belangstelling voor dassen werd aangewakkerd door De kleuren van Zuid-West Nederland een publicatie uit de jaren ’70.  In dat boek werd zijdelings over dassen

Een nieuwsgierige das steekt zijn kop uit de vegetatie. (foto: Jacques van der Neut)
Een nieuwsgierige das steekt zijn kop uit de vegetatie. (foto: Jacques van der Neut)

gerept en de stippen in dat boek, die iets met de verspreiding hadden te maken, ben ik afgelopen maar ik kwam er natuurlijk geen steek verder mee.” Later kreeg hij diverse rapporten met verspreidingskaartjes  onder ogen en kwam zo vanzelf terecht in het Rijk van Nijmegen. “Ook in dit geval liep ik de stippen af en bij mijn laatste werd ik door een jachtopzichter gelijk van het terrein geschopt. Kort daarop ging ik weer terug en zag toen mijn eerste das.” En die jachtopzichter? “Die kwam ik weer tegen, maar we raakten aan de praat en zijn nu bevriend.” Vink onderschrijft natuurlijk het belang van de actie van de Zoogdiervereniging om dit jaar veel aandacht aan de das te schenken, maar heeft wel zo zijn vraagtekens. “Er komen meer mensen die negatief over de das

Dassen zoeken in grasland naar voedsel. (foto: Jacques van der Neut)

denken, vooral in het noorden van ons land. Veelal draait het om boeren, waar door dassen veroorzaakte schade niet of nauwelijks door het Faunafonds wordt vergoed. Er zijn helaas ook gevallen bekend waarbij er dassen werden uitgegraven en de burchten werden opgeruimd.”

Activiteiten 
Er staan in het Jaar van de das diverse activiteiten op het programma, met als belangrijkste een dassentelling en er verschijnt een boek over het zoogdier. Daarnaast wordt er een symposium georganiseerd voor vrijwillige en professionele dassenonderzoekers

Een das heeft een markante koptekening. (foto: Jacques van der Neut)
Een das heeft een markante koptekening. (foto: Jacques van der Neut)

en beleidsmakers. Voor de jeugd wordt er een lesbrief over de das gemaakt. De initiatiefnemers, de Zoogdiervereniging en Das & Boom, willen ook promotie maken voor het plaatsen van meer dassentunnels om het aantal verkeersslachtoffers onder dassen verder terug te brengen.

Oog in oog met een broedende oehoe

Extremadura is fantastisch. De intense stilte, de duisternis met een onvoorstelbare sterrenhemel en natuurlijk de vele vogels. Aan het eind van ons verblijf in Berzocana, een klein dorpje in Extremadura, doen we een beetje rustig aan. Althans dat was de bedoeling, maar een broedende oehoe zorgde inééns voor actie…

Ruïnes
Zo’n laatste dag doe je niet veel. Het is een beetje je spullen bij elkaar rapen en je koffers inpakken. Tijdens de afgelopen dagen heb je al veel indrukken opgedaan en het was allemaal prima. Stuk voor stuk controleer ik nog een keer mijn bestanden. Op de display van mijn digitale Canon komt plaatje voor plaatje voorbij. Met de loepfunctie zoom ik af en toe eens in: kurkeiken, steeneiken, bloemrijke vlakten en talloze broedende ooievaars op ruïnes.  Die grote witte vogels nestelen eigenlijk overal. In bomen, op houten kotten en hoogspanningsmasten. Ruïnes vormen ook een geliefde nestlocatie. Zo fotografeerde ik zo’n prachtige bouwval vol broedende ooievaars. Wat een heerlijke aanblik, maar wat zit daar

Een broedende oehoe (naast de schoorsteen) omringd door lawaaierige ooievaars. (foto: Jacques van der Neut)
Een broedende oehoe (naast de schoorsteen) omringd door lawaaierige ooievaars. (foto: Jacques van der Neut)

rechts naast de schoorsteen? Dat is geen nest van een ooievaar, maar nota bene een broedende oehoe! De ruïne fotografeerde ik van een grote afstand waarbij het mij eigenlijk te doen was om al die ooievaars. De nestelende oehoe viel toen helemaal niet op. Maar het bestand liet het duidelijk zien, een oehoe.

Reuzenuil
Snel pakken we de fotospullen bij elkaar en rijden met de huurauto naar de bewuste locatie. Als je daar dan weer staat, kijk je er met andere ogen naar. Door de verrekijker zien we de reuzenuil duidelijk naast de schoorsteen zitten. Volgens de boeken broeden oehoes doorgaans in kale rotswanden en in steengroeven. Maar hier heeft de enorme uil blijkbaar geen groeve nodig. De vogel zit open en

De oehoe broedt zonder enige vorm van bescherming. (foto: Jacques van der Neut)
De oehoe broedt zonder enige vorm van bescherming. (foto: Jacques van der Neut)

bloot in de volle zon. Af en toe gaat de oehoe staan en rommelt wat op de bodem van het nest. Ik vermoed dat er een jong is. Wat een schitterend gezicht, al die lawaaierige ooievaars die om de haverklap snavel klepperen, waarbij de vogels diep achterover buigen. Af en toe scheren er een paar zwarte spreeuwen voorbij. De oehoe ligt plat op het nest, de grote oranje ogen zie ik door de oculair van mijn camera.