Oog in oog met de watertrapper in Gambia

De meeste mensen zullen nog nooit hebben gehoord van de watertrapper. Dat is niet vreemd, want het is een vogel met een teruggetrokken leefwijze. Bij vogelaars staat de watertrapper of African finfoot hoog op het verlanglijstje. Iedere serieuze vogelaar probeert deze vogel aan zijn of haar ‘life-list’ toe te voegen. Tijdens een vaartocht over de Gambia zit ik oog in oog met deze mystieke mangrovebewoner.

Mangroven
Bij Tendaba, een dorp in Oost-Gambia, stappen we in een platte, open schuit en kort daarna varen we in een vliegende vaart over de brede, hard stromende Gambia rivier.  Kleine pelikanen vliegen met ons mee. Dan verlaten we de rivier en varen een oneindig meanderende kreek in. In deze geulen schuurt het getij heen en weer. Het water zakt en grillig gevormde oevers vallen droog. De lange, nauwe kreken zijn omzoomd door mangroven, die zich kenmerken door een ongekende biodiversiteit. Dankzij de beschutting is het vaak een kraamkamer voor vissen en vogels. Mangroven groeien uitstekend op zoute slikgronden. Mangrove komt alleen voor in tropische gebieden met getijdenwerking, met warm zeewater en een niet te sterke golfslag. In deze kreken wemelt het van de malechiet- en bonte ijsvogels. Ook zien we meerdere

Plotseling verschijnt er een African finfoot naast de boot. (foto: Jacques van der Neut)
Plotseling verschijnt er een African finfoot naast de boot. (foto: Jacques van der Neut)

slangenhalsvogels en hamerkoppen. Dan nemen we een flauwe bocht en plotseling zwemt er naast onze schuit een watertrapper (Podica senegalensis). De vogel heeft geen haast en zwemt langs de drooggevallen luchtwortels van het ons omringende mangrovebos. Wat een buitenkansje! Soms verlaat de vogel de dekking en zwemt hij middenin de kreek. Watertrappers leven van ongewervelden, libellen, schaaldieren, slakken, vissen en amfibieën. De vogel maakt met zijn snavel een flitsende beweging en inééns heeft hij een slijkspringer te pakken. Het onfortuinlijke beestje spartelt en zet zijn vinnen uit, waarbij de waterdruppels in het rond vliegen. Dan loopt de watertrapper een drooggevallen oever op en verdwijnt hij met zijn prooi in de snavel in de weelderige begroeiing. De status van de watertrapper wordt niet beschouwd als ‘bedreigd’, maar het rechttrekken van geulen en watervervuiling vormen een serieuze bedreiging.

De watertrapper loopt met de gevangen slijkspringer in zijn snavel de oever op en verdwijnt in de weelderige begroeiing. (foto: Jacques van der Neut)
De watertrapper loopt met de gevangen slijkspringer in zijn snavel de oever op en verdwijnt in de weelderige begroeiing. (foto: Jacques van der Neut)