Veel ‘IJslanders’ in De Noordwaard

Vorige maand waren de eerste grutto’s in onze contreien weer present. “Voor deze fraaie steltlopers is De Noordwaard in Werkendam een heel belangrijk gebied” zegt Thomas van der Es, boswachter bij Staatsbosbeheer in De Biesbosch. “In de loop van de tijd nemen de aantallen toe. In De Noordwaard verblijven trouwens ook veel IJslandse grutto’s.”

Oostenwind
Grutto’s zijn elegante steltlopers op lange, dunne poten. Ieder voorjaar verzamelen zich grote groepen in De Noordwaard. “In totaal telden we hier bijna 3100 stuks, maar afgelopen weekend verbleven er zelfs 4750 grutto’s. Dat tellen proberen we zo exact mogelijk te doen, maar door de aanhoudende oostenwind waardoor er veel slik droogvalt, krijgen de grutto’s veel speelruimte hetgeen het tellen lastiger maakt. Ze staan dan niet in grote groepen, maar

Bij laag water maken grutto's dankbaar gebruik van droogvallende zandplaten. (foto: Jacques van der Neut)
Bij laag water maken grutto’s dankbaar gebruik van droogvallende zandplaten. (foto: Jacques van der Neut)

verspreiden zich over het hele intergetijdengebied in De Noordwaard.” Volgens Van der Es is het gebied niet alleen van groot belang voor deze steltlopers, maar ook voor vogels zoals bontbekplevieren, kemphanen, wintertalingen en bonte strandlopers. “Als de grutto’s hier landen zijn ze voornamelijk in de weer met foerageren. De snavels verdwijnen onophoudelijk in de weke bodem. Door de directe invloed van het rivierwater, de openingen naar de Nieuwe Merwede bevinden zich immers op een steenworp afstand, is het blijkbaar heel voedselrijk.” De droogvallende slikken in De Noordwaard zijn niet alleen van belang voor de gewone grutto, maar zeker ook voor de IJslandse grutto, die al vroeg in het seizoen een bruinrood getekend verenkleed heeft.

ijslandsegrutto
Om inzicht te krijgen in de trekroutes worden IJslandse grutto’s voorzien van kleurringen. (foto: Jacques van der Neut)

Zoutwatersteltloper
“IJslandse grutto’s trekken in het najaar minder ver dan ‘onze’ grutto’s en overwinteren vooral in West-Europese getijdegebieden zoals Frankrijk, Spanje en Portugal, maar ook wel in Engeland en Ierland. De IJslandse grutto is dus meer een zoutwatersteltloper. Gewone grutto’s gaan echter vooral naar Spanje en West-Afrika, naar zoetwatergebieden en rijstvelden. IJslandse grutto’s worden in het voorjaar in toenemende mate waargenomen in Nederland. Ze verblijven in maart en april enige tijd in natte graslanden voordat ze verder trekken naar IJslandse broedgebieden. De Noordwaard is voor de IJslandse grutto een van de top-vijf gebieden van ons land.” In onze regio zijn de laatste jaren veel natuurontwikkelingsprojecten uitgevoerd en voor steltlopers steekt De Noordwaard daar met kop en schouders bovenuit. Het gebied kent een open structuur en belagers kunnen snel worden opgemerkt. “Terreinen als De Hoge Hof en De Tongplaat zijn omgeven door wilgenbossen en struiken. Het is bekend dat slechtvalken en haviken daar graag gebruik van maken om hun prooien te verrassen.”

 

Vogelkenner Arjan Dwarshuis: ‘Ik moet nog veel doen voor mijn Birding Experience’

Arjan Dwarshuis is vogelkenner en heeft grote plannen voor 2016. Hij wil dan over de hele wereld 5000 vogelsoorten zien. Als Dwarshuis daarin slaagt vestigt hij een wereldrecord. Een jaar reizen kost echter een bom duiten en daarom is hij op zoek naar sponsors.  Stuur een bericht als je hem wilt ondersteunen: birding@arjandwarshuis.com

Birding Experience
Dwarshuis vertrekt op 1 januari 2016 voor zijn onderneming, die hij heeft gedoopt tot ‘Birding Experience’. Zijn reisschema heeft hij al samengesteld en bestaat uit een duizelingwekkende landenlijst: India (Gujarat, Rajasthan en Assam), Thailand, Sumatra, Australië, Port Moresby (de hoofdstad van Papoea Nieuw Guinea). Gevolgd door Kenia, Tanzania, Mozambique, Malawi, Zambia, Namibië en ga zo maar door. Het vogels kijken is hem met de paplepel ingegoten.

Dwarshuis poseert met een kroonduif in zijn handen. (foto: Kees Dwarshuis)
Dwarshuis poseert met een kroonduif in zijn handen. (foto: Kees Dwarshuis)

“Vogels kijken zit in mijn lijf en zo langzamerhand is dat aan het veranderen in een missie. Na de middelbare school trok ik er al ruim zeven maanden op uit, onder andere naar Maleisië en Peru. In die periode had ik trouwens al 2400 soorten bij elkaar.” Op basis van die ervaringen kwam Dwarshuis op ’t idee om er een jaar tussenuit te knijpen. “In feite ben ik nu in dit jaar, het komend jaar aan het plannen. Ik heb ’t er ontzettend druk mee. Drie avonden in de week werk ik in een café, ik begeleid vogeltrips en geef talloze interviews voor mijn Birding Experience. Tussendoor moet ik trouwens ook nog een scriptie over archeologie afronden. Het is inderdaad een beetje hectisch allemaal.”

Record
Van al de landen die Dwarshuis wil bezoeken heeft hij trip reports opgevraagd en vervolgens heeft hij die gekoppeld aan een soortenlijst en een landenlijst. Voor zijn Birding Experience heeft hij een boel centen nodig. “Ik heb contacten met een paar grote merken, maar verder kan ik daar nog niets concreets over zeggen. Het huidige record (4341) staat sinds 2008 op naam van Alan Davies en Ruth Miller.” Dwarshuis wil zijn reizen uitvoeren op basis van low budget, veel reizen met openbaar vervoer, op campings overnachten of bij mensen thuis. Dure lodges en gidsen probeert hij zoveel mogelijk te mijden.  Dat record breken is voor Dwarshuis overigens bijzaak, het gaat hem vooral om het maken van unieke reizen en avonturen beleven. “Met mijn reizen wil ik bovendien de aandacht vestigen op natuur en op vogels in het bijzonder. Verder wil ik via de media voor al die kwetsbare gebieden financiën inzamelen. Mijn Birding Experience bundelt eigenlijk alle facetten van het kijken naar en het bestuderen van vogels.”  Bij zijn trips wil Dwarshuis zo CO2-neutraal mogelijk reizen, zodat zijn human footprint zo klein mogelijk blijft.

Zelf verkeer ik regelmatig tussen vogelaars en weet hoe het daar soms toegaat. Relaties stranden regelmatig. Hoe lost Dwarshuis dat op? “Mijn vriendin heb ik in het veld ontmoet en zij loopt op dit moment stage bij Vogelbescherming. Op bepaalde trajecten zien we elkaar, zo is het de bedoeling dat we samen reizen door Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.”   

 

 

 

 

Bericht Datum: 5 november 2014