Tag archieven: Grijze zeehond

Meer zeehonden in het deltagebied

Als boswachter is het leuk om af en toe eens een kijkje te nemen in een ander werkgebied. Zo is Huibert inspecteur Groene Wetten bij de RUD (Regionale Uitvoerings Dienst) Zeeland. Qua taken is deze instantie vergelijkbaar met de Omgevingsdienst Zuid-Holland. Huibert ken ik al sinds de jaren zeventig. In die dagen begon ik mijn loopbaan bij Staatsbosbeheer, bij het Dienstvak Natuurbehoud. Veel later, komen wij elkaar weer tegen in de Biesbosch. Hij was toen in het zoetwatergetijdengebied actief als BOA (Buitengewoon Opsporings Ambtenaar). Nu is Huibert ondermeer belast met toezicht op de Oosterschelde (Natura2000-gebied) en het uitvoeren van tellingen (zeehonden) in de Zeeuwse wateren. Op een zonovergoten dag stap ik bij hem aanboord.

Huibert achter het stuur van de Sterna. (foto: Jacques van der Neut)

RIB
Huibert is aangesteld als schipper en beheerder van de boten, voor alle wateren in Zeeland. “Je moet dan denken aan de Ooster- en Westerschelde, het Zoommeer, de Grevelingen, het Veerse Meer en de Voordelta” voegt hij eraan toe. “In feite strekt mijn werkgebied zich zo’n beetje uit van de Belgische kust tot aan Ouddorp.” We stappen aan boord van de Sterna, een RIB met een Volvo Penta motor van maar liefst 300 pk. De gangboorden zijn weliswaar van hard rubber, maar het is geen rubberboot. Aangezien er bij de Sterna sprake is van een verharde, polyester bodem wordt zo’n vaartuig een RIB genoemd. Na het plaatsen van de Zeeuwse vlag op de achtersteven is het eerst tijd voor koffie. Aanboord gaat dat op de ouderwetse manier: water koken en vervolgens opgieten door een filter. In het behaaglijk schijnende zonnetje genieten we ons bakkie leut. Dan slaat de motor grommend aan en kunnen de trossen los. We varen over het Kanaal door Zuid Beveland naar de Oosterschelde. Aan het eind gaan we bakboord. Via het Brabantsche Vaarwater komen we bij de droog liggende Vondelingenplaat. Door de lucht scheren wulpen en grote sterns. In de verte zijn de contouren van de Zeelandbrug te zien. Op de kop van de Vondelingenplaat, ligt een hoge bult zand, waarop tientallen zeehonden liggen.

Voordelta
“Twee weken eerder hebben we de hele delta, inclusief de Voordelta, geteld op zeehonden” zegt Huibert, terwijl we door onze verrekijkers naar de rustende dieren kijken. “We kwamen toen uit op ongeveer 850 stuks. We hebben het dan over twee soorten: de gewone- en de grijze zeehond. Binnenkort doe ik trouwens mee aan een telling vanuit een vliegtuig.” De aantallen zeehonden zijn de laatste vijftig jaar sterk gegroeid in Nederland. De grijze zeehond maakte na eeuwen afwezigheid zijn comeback en de gewone zeehond, die tot 1959 bedreigd werd door de jacht, herstelde goed ondanks het zeehondenvirus dat ongeveer 50% van de dieren in 1988 en in 2002 doodde. Dankzij de uitwisseling met andere gebieden groeien sinds het begin van deze eeuw ook de aantallen zeehonden in het Deltagebied. In het Zeeuwse en Zuid-Hollandse Deltagebied is pas sinds eind jaren negentig sprake van een toename bij de gewone zeehond, dankzij import uit onder andere de Waddenzee.

Naast de boot duikt inééns een gewone zeehond op. (foto: Jacques van der Neut)

Grijze zeehond
Sinds 1980 is de grijze zeehond terug in de Nederlandse wateren. Eeuwenlang werd de soort niet waargenomen in ons land. De eerste jaren waren er maar weinig individuen, maar vanaf 1985 werden er jongen geboren en is het aantal sterk toegenomen. De groei is echter ook in belangrijke mate het gevolg van import uit de Britse eilanden waar naar schatting tussen de 100.000 en 300.000 dieren leven. De toename van de grijze zeehond was voor het eerst zichtbaar in het westelijk Waddengebied, waarna hij langzaam toenam in het oostelijk Waddengebied en het Deltagebied. In de Delta werden in 2017 1489 grijze zeehonden waargenomen. In 2018 zijn in de Waddenzee 4565 dieren geteld. Dat zijn er meer dan het jaar ervoor en komt overeen met de nog steeds stijgende lijn in de gehele Waddenzee. De gewone zeehond en de grijze zeehond staan op de Rode Lijst van zoogdieren, in de Habitatrichtlijn (bijlage II en V) en in de Conventie van Bonn en Bern.

2018; Het jaar van de Nederlandse natuurfilm

Burlend edelhert. (still uit Wild)

Gewoonlijk krijgen wij natuurdocumentaires van de BBC voorgeschoteld; Frozen Planet, Blue Planet II, wie kent ze niet? Sinds de lancering van de succesvolle natuurfilm De Nieuwe Wildernis (2013), timmeren Nederlandse filmmakers echter met Nederlandse natuurbeelden ook flink aan de weg. Zo verschijnt binnenkort Wild in de bioscopen, een film  van filmer/regisseur Luc Enting uit Ede,  met als producent PV Pictures.

Wild was voor filmer/regisseur Luc Enting zijn grootste productie.

Hoofdrollen
Wild, met als ondertitel Bonte familie van de Veluwe , krijgt op 22 januari 2018 een voorvertoning voor genodigden. Het commentaar is ingesproken door André van Duin. Vanaf 1 februari 2018 is Wild in de  bioscoop te zien. De hoofdrollen in deze film worden vertolkt door het edelhert, het wild zwijn en de vos, waarin het opgroeien van de jonge dieren als verhaallijn is aangebracht. “Dit is mijn grootste productie ooit” zegt Enting. “Samen met Dick Harrewijn  heb ik er 2,5 jaar voor gefilmd. We hebben daarbij duizenden uren in hutjes doorgebracht. We sliepen er zo vaak, dat wij soms het idee kregen dat wij er in woonden.” Enting praat honderduit. Hij heeft in eder geval passie voor zijn vak, dat is duidelijk. “Tja, bij zoiets is passie een eerste vereiste. Als je dat in dit vak niet hebt, dan kun je er volgens mij maar beter mee stoppen. Mijn vrouw is overigens heel blij dat dit project achter de rug is. Ik ben hier immers ontzettend veel voor weggeweest, maar ze heeft er nooit over geklaagd. Ik moet het nu uiteraard niet in mijn hoofd halen weer met zo’n film op de proppen te komen. Ik denk dat er dan toch heel snel een ander slot op de deur komt” lacht Enting uitgelaten. 

Speciale lens
Voor deze film schafte hij een speciale zoomlens aan, met een bereik van 50-1000mm. “Bovendien, bestaat er op die lens nog de mogelijkheid om een ingebouwde 1.5 extender in werking te stellen. Een fantastische lens. Wel  loodzwaar, maar zeer geschikt voor het gebruik vanuit een vaste opstelling zoals een hut of een mobiel schuiltentje.” Als je zo vaak en zo lang in zo’n hutje zit, dat moet je zeker curieuze ontmoetingen hebben meegemaakt? “Niet alleen met dieren, maar zeker ook met mensen. Zo liep er op zekere dag een stel zeer schaars geklede personen voor mijn hut. Nadat ik ze  had aangesproken, kreeg ik ze zover dat zij kruipend (…) het terrein weer verlieten. Een andere keer had ik nota bene een backpacker die doodleuk bij mijn tent zijn potje ging koken. Getuige de route op zijn kaarten, was die van plan overal dwars doorheen te gaan. Toen ik dat zag, heb ik de dienstdoende boa maar gebeld” besluit Enting. Bekijk hier de trailer van Wild. 

Vos staart in de camera. (still uit WILD)

Amsterdam als decor
De Wilde Stad, een film van EMS Films over Amsterdam en haar natuurlijke bewoners zoals de bruine rat, slechtvalk, meeuwen en blauwe reigers. De Wilde Stad gaat op 1 maart 2018 in première. De beelden zijn zoveel mogelijk geschoten in de binnenstad van Amsterdam met uitstapjes naar het havengebied, IJburg, de Zuid-as of een uitstapje naar het Arnhemse moerriool als ondergrondse filmset. Amsterdam, met zijn reputatie en ambities als ‘groene’ stad, wordt het podium van een up beat verkenningstocht naar de diepe en vaak humoristische band tussen mens en dier. De marktkoopman en de blauwe reiger, de vuilnisman en de krijsende meeuw, de woonboot-bewoner en de meerkoeten op hun drijvende nest. In het kielzog van ’s werelds meest succesvolle diersoort, de mens, hebben veel dieren en planten hun leefgebied inmiddels naar de stad uitgebreid. Bekijk hier de trailer van De Wilde Stad. 

WAD
WAD, Leven op de grens van water en natuur is een film van Ruben Smit over de Wadden en komt uit in het najaar van 2018. In deze film komt uiteraard de grijze zeehond aanbod. Het team van Smit filmde onder andere op de Richel, een zandbank tussen Vlieland en Terschelling. Normaal is dit verboden gebied, maar Smit kreeg toestemming om daar beelden te schieten van grijze zeehonden. In WAD komen meer soorten aanbod zoals de scholekster, de bergeend en de dwergstern. Fraaie landschapsbeelden completeren het geheel. De film is opgenomen in 4K en maar liefst 500 uur film, dient voor de  bioscoopversie te worden teruggebracht naar 85 minuten. Voor filmmakers en cameramensen toch altijd weer zoiets als snijden in eigen vlees… Bekijk hier de teaser van WAD.

De Terugkeer van…

In de luwte van al dat bioscoopgeweld is aandacht voor (natuur)filmer Cees van Kempen uit Nieuw-Vossemeer op zijn plaats. Hij verwierf in 2015 immers naam en faam met zijn drieluik over de bever, ijsvogel en de torenvalk. Tijdens de voorbereiding van dit blog stuitte ik bij toeval op zijn naam. Eind vorige maand ontving ik namelijk een mail, die begon met Dear Cees. Eigenlijk best wel een beetje vreemd… De mail was afkomstig van de Artistic Director of the Gran Paradiso Film Festival, waarbij hij verzoekt om inzending van de film De Terugkeer van de Bever. Kort daarop nam ik contact op met Van Kempen die echter, zoals ik al een beetje verwachtte, van niets wist. “Het is een hele rare club daar in Italië”, stelt Van Kempen

De film De Terugkeer van de IJsvogel is genomineerd voor het Wildlife Film Festival in Japan. (foto: Jacques van der Neut)

in zijn antwoord. “Heb ik in 2016 voor ingezonden. Hele slechte communicatie van hun kant en nooit antwoord op mijn inzending gekregen. Achteraf bleek het hele festival geen doorgang te hebben gevonden. De inzending voor 2018 loopt pas in maart af, dus kan ik nog niet geselecteerd zijn. Bovendien heb ik me ook helemaal nog niet weer aangemeld… Die hebben hun boeltje daar niet op orde. Het is volgens mij veel leuker te vermelden dat mijn inzending De Terugkeer van de IJsvogel, momenteel genomineerd is op het Wildlife Film Festival  2017 in Japan.” Bekijk hier de promo van De Terugkeer van de IJsvogel.