Tag archieven: fotografie

Hutfotografie; van héél dichtbij

Natuurfotografie kun je in de vrije natuur doen, maar (vogel)fotografie vanuit hutten wint terrein. Om de sfeer te proeven bezoeken Bas Kakes, filmmaker uit Dordrecht en ik, de Fotohut Alblasserwaard bij Groot-Ammers.

Mobiele schuilhut
Vogels fotograferen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De benadering van al die beesten in het vrije veld is en blijft altijd wel een dingetje. Een auto kan bijvoorbeeld heel goed fungeren als een mobiele schuilhut. Het fotograferen van vogels kan natuurlijk ook vanuit een (vaste) fotohut.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Auto-als-schuilhut-1024x749.jpg
Een auto kan heel goed dienst doen als een mobiele schuilhut. (foto; Jacques van der Neut)

Het aanbod kunnen we grofweg verdelen in onderkomens die in vrij toegankelijke terreinen zijn geplaatst en hutten die tegen vergoeding kunnen worden gebruikt. Aan het gebruik van vrij toegankelijke hutten zijn geen kosten verbonden, maar het grote nadeel is dat zij niet speciaal voor de fotografie zijn neergezet. Doorgaans laat zo’n locatie te wensen over; er is of wordt nauwelijks rekening gehouden met de licht-omstandigheden, het onderhoud laat (soms) te wensen over en er wordt niet gevoerd. De in zo’n hut aangebrachte gaten of spleten zijn te hoog of te laag aangebracht en doorgaans is er geen ruimte om je statief ergens weg te zetten. Zulke hutten kunnen we typeren als observatiehutten, waaruit je met een verrekijker naar vogels in de omgeving kunt turen. Natuurlijk kun je vanuit zo’n hut ook fotograferen maar de vogels blijven in het algemeen op grote afstand.

Commerciële hutten
Bij het gebruik van een commerciële hut ben je normaal gesproken van een hoop praktische problemen verlost, want bij de plaatsing en inrichting ervan is de fotografie immers als leidraad gebruikt. Meestal staan dergelijke fotohutten op privé terreinen, waardoor toezicht gegarandeerd is. Aangezien er bij commerciële hutten wél wordt gevoerd, is de kans op de aanwezigheid van vogels zeer groot. Om op gelijke hoogte te zitten met bijvoorbeeld badende vogels, worden fotohutten ingegraven, hetgeen je perspectief ten goede komt. Aangezien er gebruik wordt gemaakt van gespiegeld glas zie jij van binnenuit de vogels wel, maar andersom niet. Eigenlijk een heel aangename manier van fotograferen, maar het is minstens zo leuk om al die vogels gewoon van dichtbij te kunnen bekijken, zonder dat zij er bij het minste geringste vandoor gaan. Dat is ook het geval bij de Fotohut Alblasserwaard bij Groot-Ammers. De ligging van deze fotohut is niet bepaald idyllisch; het onderkomen ligt aan de rand van een industriegebied. Ik heb veel hutten gebruikt en van binnen gezien, maar zoiets maakte ik nog niet eerder mee. Grappig dat het op zo’n manier blijkbaar ook kan.

Het ingraven van fotohutten komt je perspectief ten goede. Je komt op hetzelfde niveau met badderende vogels, zoals deze groenling. (foto; Jacques van der Neut)

Comfortabele fotohut
De Fotohut Alblasserwaard is een comfortabele fotohut; er staan goede stoelen, we beschikken over stromend water en kunnen dus thee en koffie zetten. Er is zelfs verwarming en een toilet. We vervelen ons geen moment. In het vroege ochtendlicht scharrelt er al een waterral voor onze hut, maar voor fotografie is het helaas nog te donker. Daarna is het een komen en gaan van pimpelmees, koolmees, ringmus, grote bonte specht en roodborst. Er vliegen ook de nodige gaaien en holenduiven. Meerdere malen verschijnen er sperwers voor de hut en steevast gaat dan al het vogelvolk er halsoverkop vandoor. Prachtig trouwens, om sperwers op zes meter afstand te kunnen bekijken en te fotograferen. Het betreft zowel mannetjes als vrouwtjes, die soms wel tien minuten voor de hut blijven zitten. De fel gekleurde gele ogen spieden in het rond. Meestal wordt het verenpak geordend. Zodra zo’n ranke rover vertrekt, keren veel vogels geleidelijk terug. Om de diverse soorten vast te leggen, gebruiken we telelenzen van 400- en 500 millimeter.

Een mannetje sperwer strijkt vlak voor de Fotohut Alblasserwaard neer. (foto; Jacques van der Neut)

Prijzen
Voor het gebruik van een professionele hut schommelen de prijzen ergens tussen de vijftig en honderd euro per dag. Sommige ondernemers exploiteren diverse hutten, waarin meerdere fotografen plaats kunnen nemen. Zo’n onderneming kan zich dan ontwikkelen tot een lucratieve business, maar aan de andere kant vergt zoiets ook het nodige onderhoud en naloop. Het fotograferen vanuit hutten wint aan populariteit. Het tijdig boeken van zo’n onderkomen is een absolute voorwaarde. Sommige zijn immers maanden volgeboekt. Mocht u de Fotohut Alblasserwaard ook een keer willen gebruiken, dan is een beetje geduld wel op zijn plaats. Eind mei 2022 zijn er weer mogelijkheden.

Visarenden fotograferen in Rutland (UK)

Visarenden broeden weliswaar in Nederland (Biesbosch), maar de fascinerende, visetende roofvogels, zijn hier niet zo gemakkelijk te fotograferen. In Rutland (Engeland) blijkt dat wel mogelijk. Hans Germeraad, Rob Riemer en ik gaan eens kijken of dat inderdaad zo is.

Forellenkwekerij
Het fotograferen van visarenden combineren we met een bezoek aan een voederplaats voor rode wouwen in Rhayader (Wales). De ervaringen met de rode wouwen laat ik in dit blog echter buiten beschouwing. Na ons bezoek aan de bewuste voederplaats, zetten we koers naar The Old Pheasant Hotel in Oakham. De Horn Mill Trout Farm, de plek waar je visarenden kunt fotograferen, ligt ongeveer op een half uur rijden. Op maandag 20 mei jongstleden hebben we onze eerste fotosessie bij de forellenkwekerij. De poel met een lengte van ongeveer 37 meter en een breedte van vijftien meter ligt pal voor onze, ingegraven hut. Binnen is er plaats voor zes fotografen. De belangstelling voor deze hut is enorm en het was een behoorlijk karwei om hier een plekje te versieren. In totaal doen we drie sessies. Het gebruik van de poel om visarenden te fotograferen heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een leuk verdienmodel. Per persoon betaal je per sessie 75 pond. Vier dagen per week is er een ochtend- en een middagsessie. Dagelijks levert de visarendfotografie dus maar liefst 900 pond op! Een lucratieve bezigheid! Volgens mij brengt de poel met de fotografie meer op, dan al de andere poelen waarin regenboogforellen worden gekweekt. Over al de poelen zijn netten aangebracht, met uitzondering van de ‘fotografiepoel’. Overigens wordt de resterende vis in deze poel natuurlijk ook gewoon verkocht voor de consumptie. Het klinkt allemaal heel mooi en aardig, maar levert dat opnamens van visarenden op een presenteerblaadje?

Het mannetje streek steevast neer op een kale boomtak, vlak boven de visarendpoel. (foto; Jacques van der Neut)

Dominant mannetje
Nee, zeer zeker niet! Zo vertelt een medewerker van de kwekerij ons dat de poel binnen het territorium valt van een nogal dominant mannetje. Deze vogel houdt indringers dus op afstand. Tijdens een fotosessie praat je in feite dus over een vogel (de dominante man) die wellicht twee keer naar die poel komt om er vis te verschalken. Het mannetje, voorzien van een groene kleurring (inscriptie 28) bidt niet, maar landt eerst consequent in een dode boomtak. Vanuit zijn hoge positie bekijkt hij alles rustig en knikt daarbij diverse malen met de kop. De visarend heeft immers te maken met breking van het licht en dat bemoeilijkt de juiste bepaling van de prooi. Dan zeilt de visarend inééns omlaag en lijkt daarbij nota bene recht onze hut in te vliegen! Instinctief deinst een aantal fotografen met hun camera’s achteruit en de vogel ploft amper twee meter voor ons in het water! Opspattende waterdruppels zijn voelbaar… Telelenzen zijn hier dus niet nodig; ik fotografeer met een 70-200mm f 2.8 zoomlens met een Canon 7D Mark II. Een rijstzak is hierbij wel een handig hulpmiddel. Je kunt je moeilijk op de komst van deze visarend voorbereiden. De ene keer graait hij een forel uit de poel, bijna zonder het water te raken. Voordat je erg in hebt is de vogel er weer vandoor. Een andere keer ploft de vogel in het water. Er is geen peil op te trekken. De poel wordt ook bezocht door andere soorten zoals rode wouw, kleine zilverreiger, ijsvogel, blauwe reiger en mandarijneend.

Zicht vanuit de ingegraven fotohut op de visarendpoel in de Horn Mill Trout Farm in Rutland. (foto; Jacques van der Neut)

Herintroductie
De visarenden zijn in Rutland uitgezet. Tussen 1996 en 2001 zette men er 64 jonge visarenden uit. De vogels kwamen uit Schotland en waren bij de uitzetting zo’n zes weken oud. In 2001 was er voor het eerst sprake van een broedend paartje. In het gebied zwerven zo’n 25 visarenden, waarvan er acht paar daadwerkelijk broedt. In april 2019 werd het 150ste jong in Rutland geboren. Bij een aantal nesten staat een webcam en op grote schermen in de diverse observatiehutten kun je het wel en wee van een jong visarendgezin van nabij volgen. Vrijwilligers geven deskundig uitleg bij de beelden. Een arsenaal aan vrijwilligers houdt de wandelpaden bij en verrichten er ook onderhoudswerkzaamheden. Ook de bewegwijzering klopt er als een bus. Nergens een kapotgetrapt bord of graffiti… Ook de nesten van de visarenden worden jaarlijks gecontroleerd. Een nest dat iets scheef lijkt te zakken wordt op wordt voor manier dan ook met balken ondersteund. Een wezenlijk andere situatie dan bij ‘ons’ in de Biesbosch.

In de Biesbosch, onderdeel van het zogenaamde zoetwatergetijdengebied broeden de visarenden immers volledig op eigen kracht. Dit jaar hebben zich er twee paartjes gevestigd: een paar in een boomnest en het andere in een hoogspanningsmast. Wellicht is er een derde koppel op komst. Gezien het late tijdstip, zal het derde paartje dit jaar echter niet meer tot broeden komen. Het mannetje sloofde zich dit jaar er wel behoorlijk uit. Aanhoudend hoog fluiten, prachtige golvende vluchten. Het mocht allemaal niet baten. Wellicht volgend jaar dan de definitieve vestiging van het derde broedpaar in de Biesbosch?