Tag archieven: Noordwaard

Het is dit weekend Tuinvlindertelling

Tijdens de Tuinvlindertelling 2016 kan je weer helpen met het in kaart brengen van het aantal vlinders in Nederland. Gemiddeld komen in de tuin zeven verschillende soorten vlinders voor. De Vlinderstichting laat je met de Vlindermee app dit weekend vlinders tellen. Klik hier voor meer informatie.

bloementuin
Met specifieke planten kunnen vlinders naar de tuin worden gelokt. (foto: Jacques van der Neut)

Waterput
Door een uitgekiend assortiment aan bloemen en planten kan een tuin worden omgetoverd tot lustoord voor vlinders. Joke de Vlieger uit Werkendam kan daar over mee praten. “Tuinieren doe ik graag” zegt De Vlieger, terwijl ze langs de bloemperken loopt. “Zoiets bijhouden vraagt echter veel tijd en aandacht.” Zij heeft wat het tuinieren betreft groene vingers. “Ik heb dat niet van huis meegekregen, maar ik ben daar nu eenmaal graag mee in de weer. Mijn man en ik wonen hier nu bijna twee jaar en uit de tuin van ons vorige huis langs de Bandijk hebben we veel planten mee genomen. Dat was trouwens een flink gesjouw.” Een tuin met veel planten en bloemen. Wie wil dat niet, maar hoe begin je met zoiets? “In het voorjaar haal ik veel onkruid weg en verwijder ik regelmatig alles wat is uitgebloeid. In het groeiseizoen doe ik dat zo’n beetje iedere avond. Met het oog op de tuin, hebben wij tijdens de bouw van ons huis in de Noordwaard al aangegeven dat wij een waterput wilden graven. Ons huis staat immers op een terp en dat zou anders een heel gesjouw met water worden.” Rondom de waterput trekt een bloeiende Acanthus, ook wel bekend als akant, de aandacht. Het is een borderplant uit Zuid-Europa. Hier staat deze vaste plant volop in de zon en vormt mooie contrasten met bloeiende stokrozen, witbloeiende Phlox, geel bloeiende teunisbloemen en de roodbruine stelen van het koninginnekruid.

distelvlinderweblog
Een distelvlinder op bloeiende kogeldistel. (foto: Jacques van der Neut)

Vlinderbezoek
Terwijl we rondlopen fladderen er tientallen vlinders. “Bij het aanschaffen van planten of het zaaien van bloemen, houd ik rekening met vlinderbezoek. Zo trekken de lavendel, hemelsleutel (Sedum), kogeldistel, ijzerhard en het koninginnekruid veel vlinders.” Natuurlijk gaat het hierbij niet om exotische soorten, maar dat fladderende, alledaagse spul zoals dagpauwogen en kleine vossen, is en blijft een leuk gezicht. Op de lavendel en de kogeldistels zitten tientallen distelvlinders met gespreide vleugels. Deze fraaie trekvlinders komen jaarlijks vanuit Zuid-Europa en Noord-Afrika aangevlogen. In sommige jaren in grotere aantallen dan in andere. Tijdens de trek zijn deze vlinders afhankelijk van een goede windrichting. Op de overdadig bloeiende en geurende vlinderstruik rusten meerdere atalanta’s, opvallende dagvlinders met rode en zwarte banden over de vleugels. Verderop zie ik klein- en groot koolwitje in gezelschap van een bont zandoogje, eigenlijk een soort van open grasland en ruigten, maar deze vlinder wordt ook regelmatig gesignaleerd in tuinen en parken. Er is veel variatie in kleur en tekening, maar bij de meeste mannetjes is de bovenkant van de voorvleugels donkerbruin van kleur met een zwarte stip in een vaag oranje vlekje. “Tuinieren is eigenlijk een lang leerproces. Zo heb ik kool gezet in mijn tuin, maar de rondkruipende rupsen hebben daar maar bitter weinig van over gelaten. Maar ja, vooruit maar.” We lopen door naar het ‘rommelhoekje’ van De Vlieger, waar bloeiende grote kaardebollen de aandacht trekken. “Die heb ik speciaal neergezet voor de puttertjes.”

IJzerhard trekt vlinders

ijzerhardweblog
IJzerhard is een goede vlinderplant. (foto: Jacques van der Neut)

Een erg goede vlinderplant is ijzerhard (Verbena bonariensis). Het is een forse plant, die wel anderhalf tot twee meter hoog kan worden. Hij maakt geen compacte pollen, maar de stevige stengels staan min of meer los. De plant heeft prachtige paarse bloemen en is zeer aantrekkelijk voor vlinders. Verbena bonariensis komt uit Zuid-Amerika en is sinds 1832 in Europa in cultuur.

Baltsende visarenden!

9G8A6592_fotoneut
Het verenkleed van de visarend is contrastrijk. (foto: Jacques van der Neut)

Visarenden en de Biesbosch hebben al een hele tijd een warme band. De ondiepe, visrijke lagunes oefenen een enorme aantrekkingskracht uit. In het verleden bleven er al exemplaren in het zoetwatergetijdengebied overzomeren. De aanwezigheid van visarenden lijkt nu serieuzer te worden. Thans maken ze er de vreemdste capriolen. De balts is een bijzonder spectaculair schouwspel.

Schril gefluit
Normaal gesproken is dit gedrag uitsluitend in de broedgebieden te zien en te horen. Desondanks voelt de visarend zich bijzonder goed in de Biesbosch thuis. Vorig jaar hoorde ik al zoiets van mijn ex-collega Geurt Verhoeks, die in de Noordwaard woont.  De hele dag hoorde hij een hoog, schril gefluit. Een exemplaar sloofde zich toen behoorlijk uit en bouwde zelfs ook een nest in een stel dode bomen. Ondanks al die inzet en energie kwam er toen echter geen partner opdagen. Afgelopen dagen bezocht ik de locatie regelmatig. Het boomnest werd door een visarend opgekalefaterd. Keer op keer vloog de vogel, een geringd mannetje uit Mecklenburg-Vorpommern, heen en weer. Maar met een vogel op zo’n nest wordt het natuurlijk niks. Op een gegeven ogenblik vliegt het mannetje weg. Door mijn verrekijker zie ik dat de vogel in een van zijn klauwen een kleine prooi klemt. Dient wellicht voor een toekomstige partner gunstig te stemmen? De visarend vliegt in een zigzag-lijn en laat zich af en toe vallen als een baksteen. In de omlaag gaande vlucht, spreidt de visarend zijn vleugels een klein beetje. Voortdurend is er een hoog, schril gefluit te horen. De vogel vliegt enorm hoog en hangt als een klein, zwart stipje in de lucht. In de tussentijd dat de vogel weg is, grijpen zwarte kraaien en een stel nijlganzen hun kans. Ze staan potsierlijk op de nestrand, maar plotseling is de visarend weer terug en veegt de indringers met een felle duik van het nest. De volgende dag spreek ik Trudy Verhoeks op de pont en van haar hoor ik dat er twee vogels op het nest zitten! Snel langs het nest en jawel, twee vogels aanwezig. Mooi. Was al dat gefluit en ondersteboven vliegen toch nog ergens goed voor!

9G8A6554
Een visarend heeft een vis gevangen in een smalle poldersloot en vliegt ermee naar het nest. Zo’n gevangen vis wordt in de lengterichting, met de kop naar voren, vervoerd. Voor een goede grip op de glibberige vis, is de binnenkant van de klauwen voorzien van stugge schubben. (foto: Jacques van der Neut)