In IJsland is de watersnip nagenoeg overal te horen en daarnaast vertoont deze fraaie steltloper zich er ook regelmatig op paaltjes en schuurtjes.

Ooit sierde de watersnip onze bankbiljetten van honderd gulden. Ik vond het een prachtig gestileerd portret van de ontwerper Robert Deodaat Emile “Ootje” Oxenaar die op 13 Juni 2017 overleed. De snip maakte toen overigens, samen met de zonnebloem en de watertoren, onderdeel uit van een drieluik. We hebben het dan over het eind van de jaren ’70 van de vorige eeuw. Sindsdien is het aantal in ons land broedende watersnippen gedaald. Onze bijzonder efficiënte landbouw met de nodige waterpeilverlagingen deed de vogel geleidelijk de das om. Alleen in gebieden waar sprake is van hoge waterstanden, van ‘plas dras situaties’ kan de watersnip zich nog enigszins als broedvogel handhaven. Hoe anders is de situatie in IJsland! In juni en juli dit jaar bezocht ik IJsland en hoorde werkelijk overal watersnippen. In het veld zijn deze vogels, dankzij hun perfect gecamoufleerde verenkleed, praktisch onzichtbaar.

De kleur van de veren vertoont immers een oneindige mix van olijfbruine- en okergele tinten. Tijdens een wandeling zie je ze door de lucht scheren. Ook de magnifieke baltsvluchten met het bijbehorende geluid was eigenlijk dagelijkse kost. Vliegende watersnippen hebben een karakteristiek silhouet met een ingetrokken kop en een schuin omlaag gehouden snavel. Zij vliegen met krachtige, snelle, soms rukkende vleugelslagen. Snippen op vrijersvoeten vallen veel meer op; het zijn dan echte uitslovers. Met een verrekijker kun je die heen en weer scherende beesten goed volgen. Tijdens baltsvluchten winnen de vogels eerst hoogte en laten zich vervolgens in de diepte vallen. Door vibreren van de buitenste staartveren wordt er een mekkerend geluid voortgebracht. Vanwege dat typische geluid noemen we de watersnip ook wel hemelgeit. Engelse birdwatchers noemen dat kenmerkende geluid ‘drumming’. De bijnaam klinkt daar minstens zo mooi: ‘Goat of the bogs’.

Goed zichtbaar in het open, IJslandse landschap

Tijdens ons verblijf in IJsland zien we vaak overvliegende watersnippen. Met de verrekijker kun je ze dan mooi volgen en niet zelden scheren ze baltsend over je heen. Het is dan zaak om zo’n voorbij scherende vogel met je camera te volgen. Natuurlijk heb je dan een telelens erop staan en je camera heb je ingesteld op meerdere opnamens per seconde, de zogenaamde ‘sportstand’. Het komt er dan op aan om de voorbij razende vogels te volgen en natuurlijk in je zoekerbeeld te houden. Soms lukt dat heel goed en soms ook niet. Het landen van zo’n watersnip op een houten paal in een golvend weiland is een buitenkansje. De watersnip balanceert dan doodleuk op zo’n paal en gaat dan nog even uitgebreid de veren poetsen. Soms zelfs op een paar meter afstand! Als de watersnip echter inééns in een kletsnat weiland neer ploft, dan ben je hem meestal kort daarop volledig kwijt. Niets meer van te zien. De perfecte camouflagekleuren bewijzen in dat geval een goede dienst.