Tag archieven: torenvalk

Internationaal succes voor Nederlandse natuurserie

ceesvankempen_weblog1
Filmer Cees van Kempen achter de camera.

Najaar 2015 zond de Vara ‘De Terugkeer Van’ uit; een prachtig drieluik over de bever, de ijsvogel en de torenvalk. Cees van Kempen maakte al de beelden voor deze serie op Nederlandse bodem en breekt daarmee in internationaal opzicht door.

Green Oscar
Zo is de natuurfilmer uit Nieuw-Vossemeer genomineerd voor een ‘Green Oscar’ op het Engelse Wildscreen festival, het grootste eerbetoon in de natuurfilmwereld. Het loepzuivere beeld van Van Kempen is ook Sony niet ontgaan. Het hoofdkantoor in Japan heeft de beelden aangekocht voor de wereldwijde promotie van 4K-tv’s. De term 4K, ook wel bekend als Ultra HD,  slaat op de resolutie van het beeldscherm. Van Kempen maakte het drieluik op Nederlandse bodem; de beelden van de bever werden gemaakt op het riviereneiland Tiengemeten, de ijsvogel legde hij vast op de Slikken van de Heen en de torenvalk was voor Van Kempen een thuiswedstrijd; hij maakte de beelden in zijn eigen achtertuin. Een dergelijke serie vergt investeringen. “Zeker, het merendeel heb ik voor gefinancierd” zegt Van Kempen, als ik hem bel tijdens een autorit. “De Vara heeft ook een deel bijgedragen en werd daardoor wildscreen_logco-producent.” Het internationaal succes van de serie komt er nu aan, maar dat is toch niet vanzelf gegaan? “Het heeft me slapeloze nachten gekost” lacht de filmmaker uitgelaten. “Niet vanwege het zakelijke aspect, maar vanwege het vele buiten zijn, denk maar eens aan mijn nachtelijke ontmoetingen met de bevers.” Het Nederlandse taalgebied is te klein om goed met dergelijke beelden uit de voeten te kunnen. Wij hebben ook niet zo’n cultuur op dat gebied, zoals de BBC in Engeland. Bestaat er op dat gebied zoiets als concurrentie? “Hoe zal ik dat uitleggen. Ik heb een bepaald idee in mijn hoofd en daar wil ik bepaalde beelden bij hebben. Bovendien wil ik een film met een kop en een staart en een duidelijke verhaallijn. Ik kijk niet naar wat de omroepen graag zouden willen, wil me daar ook zeker niet aan onderwerpen.  In die zin heb ik dus geen concurrentie, want er is er maar één die het allemaal bedenkt en doet en dat ben ik.”

kingfisher
IJsvogel (foto: Jacques van der Neut)

Wildscreen
De serie ‘De Terugkeer Van’ kreeg een hoge waardering van de Nederlandse kijker, maar is nu dus ook internationaal een groot succes. Zo won De Terugkeer Van De IJsvogel vorig jaar de publieksprijs op het eerste Wildlife Film Festival Rotterdam. Van Kempen is een van de drie genomineerden voor de prijs van beste nieuwkomer op het internationale toneel. In Duitsland is hij een van de drie genomineerden voor Beste Cinematografie. “Het is allemaal heel mooi hoor die nominaties, maar ik ben ontzettend blij met de nominatie op Wildscreen. Je zou bij wijze van spreken al die andere mogen weglaten en deze behouden. Ik kom daardoor in contact met allerlei producenten.” Hoe kwam Sony op je spoor? “Tja, dat is een grote vis. Via contacten met het Engelse Sky pic, een van ’s werelds grootste mediaconcerns, is dat gaan rollen. ‘De Terugkeer Van’ is opgenomen in hun catalogus en zit zo in de koffer van Sky pic. Ik hoefde trouwens niet lang te leuren, want ik heb zeven partijen benaderd en kreeg vervolgens zeven aanbiedingen. Mijn drieluik, inmiddels voorzien van de titel Returning, is onder meer aangekocht door omroepen in Duitsland, Frankrijk, Italië, Portugal, Polen, Tsjechië en Oekraïne. Van deze business word ik trouwens niet rijk, daarvoor moet je zoiets als The Voice bedenken. Het is en blijft de passie weet je, om lekker buiten te kunnen filmen en dat ik daar een paar jaar geleden mijn vast werk voor opgaf. Dat geeft mij een voldaan gevoel.”  

“Die torenvalken waren een ’thuiswedstrijd'”

Cees van Kempen uit Nieuw-Vossemeer maakte voor de VARA een drieluik over diersoorten waarmee het weer beter gaat. Gisteravond vertelde hij in de populaire talkshow Pauw over het filmen van de torenvalk. De twee andere delen gaan over de bever en de ijsvogel.

‘Thuiswedstrijd’ 

torenvalk1_weblog
Torenvalken zitten graag op paaltjes. (foto; Jacques van der Neut)

“Bij Pauw zou ik eigenlijk al eerder aanschuiven om het een en ander over de ijsvogel te vertellen, maar door de ontwikkelingen in Parijs ging dat toen niet door” zegt Van Kempen terwijl hij onderweg is naar de studio. In tegenstelling tot de afleveringen over de ijsvogel en de bever, kunnen we het filmen van de torenvalk in dit geval toch wel beschouwen als een ‘thuiswedstrijd?’ “Ja, dat is waar. Deze fraaie roofvogel nestelde bij mij immers in de schuur. Dat scheelde dus een hele hoop gedoe met heen en weer rijden.” De vogels sliepen in het raamkozijn, een paar meter van zijn slaapkamerraam. “In de paartijd hoorde ik de vogels roepen, ze zijn dan heel luidruchtig. Af en toe leek het alsof de vogels in mijn slaapkamer rondvlogen” benadrukt Van Kempen lachend. Die broedende torenvalken vertoonden een apart karaktertrekje. “Op de achtste dag na het uitvliegen van de jongen, zag ik ze bij elkaar zitten op een landweggetje, vlak bij mijn schuur. Ze zaten op de grond en joegen op kevers en andere insecten. Het jaar daarop volgde precies hetzelfde ritueel en het daarop volgende jaar weer hetzelfde liedje. Op de achtste dag na het uitvliegen om acht uur filmde ik de jonge, uitgevlogen torenvalken.”

Steentjes
De vogels verzamelden steentjes en vraten die op. Niet zo maar een paar, maar minstens tien tot twintig steentjes per valk. “Naar aanleiding van dit voorval raadpleegde ik veel boeken, maar zelfs een ‘torenvalkbijbel’ gaf geen uitsluitsel. “Ik belde er ook over met Rob Bijlsma, maar ook hij moest het antwoord schuldig blijven. Vogels zoals kippen, eten ook regelmatig steentjes. Sommige insecteneters blijken het ook te doen. “In het begin jagen jonge torenvalken ook veel op insecten, ze zijn dan nog te onervaren om gelijk op muizen te jagen. torenvalk2_weblogVermoedelijk spelen die steentjes een rol bij het vermorzelen van de schilden van kevers en torren.” Het stel torenvalken in de schuur bij Van Kempen, kreeg daarop gezelschap van nog een paartje, dat nestelde in de klimop tegen zijn huis. De paren zaten amper op vijftig meter van elkaar. Van Kempen vond het uiteraard fantastisch om die vogels zo dichtbij huis te kunnen volgen en te filmen.